Sebastian Jaworecki

            Przeglądając różne arkusze egzaminacyjne natknąłem się na wszelkiego rodzaju polecenia. Znalazły się pośród nich zadania, w których trzeba było utworzyć konta użytkowników, nadać uprawnienia katalogom, sprawdzić wydajność komputera etc.

           Ten artykuł jest poświęcony przypomnieniu poleceń, poprzez które możemy wykonać w/w zadania i nie tylko.

Na samym początku naszej pracy odblokujmy sobie konto root’a, aby nie musieć wpisywać za każdym razem odzywki sudo i podawać hasła aktualnie zalogowanego użytkownika. Jeśli nie wiesz jak to zrobić przeczytaj artykuł pod tytułem: ZAGADNIENIE 5: ODBLOKOWYWANIE KONTA ROOT W SYSTEMIE LINUX.

Jeśli już odblokowałeś konto root’a zaloguj się na nie.

            Teraz stwórzmy sobie konto adam do ćwiczeń. Zrobimy to poleceniem:

useradd –m adam

            W ramach przypomnienia dodajmy go do grup sala5,sala6,sala15:

usermod –G sala5,sala6,sala15 adam

Jeśli chcemy dowiedzieć się czy nasz użytkownik został przypisny do w/w grup w konsoli wpisujemy polecenie:

groups adam

Aby zalogować się na to konto musimy dodać mu hasło. W konsoli wpisujemy polecenie:

passwd adam

           Jeśli już dodaliśmy hasło naszemu użytkownikowi adam możemy zalogować się na to konto lub dalej pracować na koncie root. Ja dla wygody pozostanę na kocie root.

            Kolejnym zadaniem z jakim się zderzyłem było zadanie, w którym trzeba było w katalogu domowym użytkownika [w naszym przypadku adam] stworzyć katalog raj nadać uprawnienia: dla adama pełne prawa, dla grupy adama odczyt, a pozostałym odebrać wszelkie prawa. Na początku stwórzmy ten raj [katalog oczywiście]. Wpisujemy w konsoli polecenie [musimy jednak pamiętać, że pracujemy na kocie root’a i musimy podać pełną ścieżkę do katalogu domowego konta adam]:

mkdir /home/adam/raj

Aby sprawdzić rezultat naszej pracy w konsoli wpisujemy polecenie ls lub ls -l [wyświetlanie w długim formacie].

Kontynuując poprzednią myśl uprawnienia do katalogu raj powinny wyglądać tak: drwxr-----. Spróbujmy więc liczbowo dodać takie właśnie uprawnienia. Pełne uprawnienia to 7, odczyt to 4, a brak praw to 0. Polecenie modyfikujące uprawnienia będzie wyglądało więc tak:

chmod 740 raj

A propos katalogu domowego i plików, które czają się w jego zakątkach. Przypomniało mi się takie zadanie, w którym należało sprawdzić zajętość katalogu domowego użytkownika. Stestujmy to na naszym adamie. Polecenie, które wyświetli nam zajętość to polecenie: du, ale żeby dało się czytać te krzaki zastosujemy odpowiednie przełączniki. Przełącznik –s odpowiada za wyświetlanie wartości sumarycznej, natomiast przełącznik –h odpowiada za czytelne wyświetlanie [tzn. w MB]. Całe polecenie będzie wyglądało tak:

du –s –h /home/adam

Po wykonaniu tego polecenia zobaczymy jaką zajętość ma katalog domowy użytkownika adam.